દેશભરમાં જન્માષ્ટમીની ઉજવણી ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આજે કાન્હાનો જન્મ થયો હતો અને તે સૃષ્ટિનો ઉદ્ધાર કરવા પૃથ્વી પર આવ્યા હતા. બાળકોથી લઈને વડીલો સુધી દરેક વ્યક્તિ શ્રી કૃષ્ણના રંગમાં રંગાયેલા જોવા મળે છે.
નાના બાળકો કાન્હા અને રાધા બને છે અને જયારે વડીલો ધાર્મિક વિધિઓ અનુસાર શ્રી કૃષ્ણની પૂજા કરવાની તૈયારીમાં વ્યસ્ત છે. આ તહેવારમાં ઘરો અને મંદિરોને સંપૂર્ણ ભક્તિ અને ઉમંગથી શણગારવામાં આવી રહ્યા છે. આ દિવસે શ્રી કૃષ્ણની ઝાંખી દરેકને મોહિત કરે છે.
કાન્હાના ગીતો અને ભજનના પડઘા સાથે તહેવાર વધુ આનંદી બને છે. આ વખતે જન્માષ્ટમી વધારે ખાસ છે કારણ કે તે બે દિવસ માટે ઉજવવામાં આવી રહી છે. આજે બાલ ગોપાલને ભોગ અર્પણ કરવા માટે ઘરે ખાસ વાનગીઓ તૈયાર કરવામાં આવી રહી છે.
એમાં પંજીરી અને 56 પ્રકારના ભોગને વિશેષ માન્યતા આપવામાં આવે છે અને તે સદીઓથી ચાલી આવી રહ્યું છે. એવું માનવામાં આવે છે કે છપ્પન ભોગથી ભગવાન કૃષ્ણ પ્રસન્ન થાય છે અને તેમના ભક્તોની ઈચ્છાઓ પૂરી કરે છે. ભગવાનને 56 ભોગ પાછળ એક પ્રખ્યાત દંતકથા પણ છે.
એવું માનવામાં આવે છે કે જ્યારે ગોકુલ ધામમાં કાન્હા તેમની માતા યશોદા સાથે રહેતા હતા, ત્યારે માતા તેમને રોજ આઠ વખત ભોજન આપતી હતી. કાન્હા આ ભોજન તેમની માતાના હાથથી લેતા હતા. પરંતુ આ પછી ગોકુલ ધામમાં એક આફત આવી કે કાન્હાને સતત ઘણા દિવસો સુધી ભૂખે રહેવું પડ્યું હતું.
વાસ્તવમાં ઇન્દ્રદેવે ગોકુળ પર ભારે વરસાદ કર્યો હતો. સતત વરસાદના કારણે ગોકુળના રહેવાસીઓ ચિંતિત થવા લાગ્યા. આના પર, કૃષ્ણએ ગોકુળ ના લોકોની રક્ષા કરવા માટે પોતાની એક આંગળી પર ગોવર્ધન પર્વત ઉપાડ્યો અને સતત 7 દિવસ સુધી આ રીતે ઉભા રહ્યા જ્યાં સુધી વરસાદ બંધ ના થયો.
56 ભોગમાં કૃષ્ણની પસંદગીની વસ્તુઓ છે : જ્યારે વરસાદ બંધ થયો ત્યારે ગોકુળના લોકોને રાહત થઈ અને ગોવર્ધન પર્વત નીચેથી બહાર આવ્યા. પરંતુ આ સમયે ગોકુળના લોકોને સમજાયું કે કાન્હાએ કંઈપણ ખાધા કે પીધા વગર સાત દિવસ સુધી તેમનું રક્ષણ કર્યું. આ દરમિયાન શ્રી કૃષ્ણને ખૂબ ભૂખ લાગી હતી.
પછી માતા યશોદા અને તમામ ગોકુળના રહેવાસીઓ મળીને તેમના આરાધ્ય દેવતા માટે, જેમાં સાત દિવસના આઠ વખત ભોજનની (પહરની) ગણતરી કરવામાં આવી અને 56 પ્રકારની સ્વાદિષ્ટ વાનગીઓ તૈયાર કરી, ખાસ વાત એ છે કે આ 56 ભોગમાં એ જ વાનગીઓ છે, જે કાન્હાને પસંદ છે. આ વાનગીઓ બનાવતી વખતે સ્વચ્છતાનું ખાસ ધ્યાન રાખવામાં આવે છે.
56 ભોગમાં આ ખોરાક હોય છે : આપણા દેશમાં, શ્રી કૃષ્ણને 56 સ્વાદિષ્ટ ભોગ ચડાવવાની પરંપરા સદીઓથી ચાલી આવે છે. જન્માષ્ટમીની રાત્રે ભગવાનના જન્મની ખુશીમાં ધાણાની પંજરીનો પ્રસાદ બનાવવામાં આવે છે. 56 ભોગમાં પંજીરી ઉપરાંત, અનાજ, ફળો, ડ્રાય ફ્રૂટ, મીઠાઈઓ, પીણાં, નમકીન અને અથાણાં જેવા વિવિધ ખાદ્ય પદાર્થોનો સમાવેશ થાય છે.
ખાસ તૈયાર કરેલી તમામ વાનગીઓ શુદ્ધ દેશી ઘીમાં તૈયાર કરવામાં આવે છે. મહિલાઓ 56 ભોગ સારી રીતે બનાવવાની તૈયારીઓ અગાઉથી જ શરૂ કરી દે છે અને જન્માષ્ટમીના દિવસે પરિવારના તમામ સભ્યો 56 ભોગ તૈયાર કરવામાં સહકાર આપે છે.
56 પ્રકારની ભોગમાં ઘણી મહિલાઓ શ્રીકૃષ્ણને 20 પ્રકારની મીઠાઈઓ, 16 પ્રકારની નમકીન અને 20 પ્રકારના ડ્રાય ફ્રૂટ અર્પિત કરે છે. સામાન્ય રીતે માખણ મિશ્રી, ખીર, બદામનું દૂધ, કાજુ, બદામ, પિસ્તા, રસગુલ્લા, જલેબી, લાડુ, રબડી, મઠરી, માલપુઆ, મગ દાળનો હલવો, મોહનભોગ વગેરે આ ખાસ દિવસના ખાસ ભોગમાં કૃષ્ણને અર્પણ કરવામાં આવે છે.
આ સિવાય, ચટણી, પકોડા, ટિક્કી, ખીચડી, પુરી, મુરબ્બો, સાગ, દહીં, ચોખા, એલચી, દાળ, ચિલ્લા અને પાપડ વગેરે પણ 56 ભોગનો ભાગ છે. આ પ્રકારની વાનગીઓ ભગવાનને અર્પણ કર્યા બાદ જ પરિવારના લોકો ભોજન લે છે. આ દિવસે બાળકો ખાસ કરીને કૃષ્ણ અવતારમાં ડ્રેસિંગ, વાંસળી વગાડવા અને રાધા-કૃષ્ણના ગીતો પર નાચવાનો આનંદ માણે છે.
તમને અમારી આ પોસ્ટ પસંદ આવી હોય તો આગળ જરૂરથી કરજો, જેથી બીજા સુધી આ માહિતી પહોંચે. ગુજરાતી ભાષામાં આવી અવનવી ,સ્વાસ્થ્ય, ટિપ્સ અને ટ્રીક, રેસિપી જોવા અને નવી- નવી રેસિપી ઘરે બેસી જાણવા અને શીખવા માટે અમારાં Page” રસોઈ ની દુનિયા ને Like & Follow કરો. Follow કરવાં માટે અહી Click કરો રસોઈ ની દુનિયા.
