આજકાલ, ખાવાનો સોડાનો ઉપયોગ કરવો એ સામાન્ય વાત માનવામાં આવે છે. કેકમાં તે ખાસ કરીને વપરાય છે, કારણ કે બંને વસ્તુઓનો ઉપયોગ ફુલાવા માટે થાય છે. જ્યારે લોટ અથવા મેદામાં ભેળવવામાં આવે છે, ત્યારે તેઓ વસ્તુઓ સાથે રિએક્ટ થાય છે અને તેને ફુલાવે છે, પરંતુ શું તમને ક્યારેય એવું બન્યું છે કે સોડા કાવાની વસ્તુઓમાં ઉમેર્યા પછી પણ તે ફુલતી નથી?
જો તમારી સાથે આવું થયું હોય, તો ચાલો તમને જણાવી દઈએ કે ઘરમાં રાખેલ ખાવાનો સોડાની EXPIRE DATE પતી જાય છે. તેથી, તે મહત્વનું છે કે બેકિંગ સોડા અથવા પાવડરનો ઉપયોગ કરતા પહેલા, તેની એક્સપાયરી ડેટ જરૂર ધ્યાનમાં રાખવી જોઈએ.
તો આવો, આજે અમે તમને જણાવીએ કે બેકિંગ સોડાને ઘરે થોડીવારમાં કેવી રીતે ટેસ્ટ કરવો, પરંતુ તે પહેલા, ચાલો જાણીએ કે બેકિંગ સોડા અને બેકિંગ પાવડરમાં શું તફાવત છે.
બેકિંગ સોડા (ખાવાનો સોડા): બેકિંગ સોડા સોડિયમ બાયકાર્બોનેટમાંથી બનાવવામાં આવે છે, જે ભેજ અને ખાટા પદાર્થો સાથે પ્રતિક્રિયા આપીને કાર્બન ડાયોક્સાઈડ ગેસ છોડે છે. જેના કારણે ખોરાકમાં પરપોટા થાય છે અને ખોરાક ફૂલેલો બને છે. બેકિંગ સોડાને સક્રિય થવા માટે દહીં, છાશ વગેરે જેવા ખાટા પદાર્થોની જરૂર છે. તેથી, જે વાનગીમાં ખાટો પદાર્થ ના હોય ત્યાં માત્ર ખાવાનો સોડા ઉમેરવાથી કામ થતું નથી.
બેકિંગ પાવડર: બેકિંગ પાવડર બેકિંગ સોડામાંથી બનાવવામાં આવે છે અને તેનો આધાર બેકિંગ સોડા કરતાં વધુ એસિડિક હોય છે. કારણ કે તે વધુ એસિડિક છે, તેને ખોરાકમાં ઉમેરવાથી આપમેળે કામ કરવાનું શરૂ કરે છે. તે ભેજના સંપર્કમાં આવતાની સાથે જ પ્રતિક્રિયા આપવાનું શરૂ કરે છે.
પછી જ્યારે તે ઓવનમાં મૂકવામાં આવે છે અને પછી ગરમીના સંપર્કમાં આવવાથી, અગાઉ બનેલા પરપોટા વધુ મોટા થાય છે અને રેસીપી વધુ સ્પંજ બને છે. ભલે આ બંનેની એક્સપાયરી ડેટ પતી ગઈ હોય પણ, પણ એક સરળ ટેસ્ટ છે કે તમારો બેકિંગ સોડા અથવા બેકિંગ પાવડર હજુ પણ વાપરવા માટે સારો છે.
તમને જણાવી દઈએ કે બેકિંગ સોડા અને બેકિંગ પાવડર અનિવાર્યપણે એક પ્રકારનું રાસાયણિક પદાર્થ છે, જે તાપમાનના સંપર્કમાં આવ્યા બાદ ઝડપથી બગડે છે. એટલા માટે તે સમય પર ચકાસવું જરૂરી છે કે તમારો બેકિંગ સોડા હજુ પણ વાપરવાલાયક છે કે નહિ.
તમારે ચકાસવા માટે ફક્ત ગરમ પાણીમાં બેકિંગ સોડા અથવા બેકિંગ પાવડર ઉમેરવાનો છે (ખાવાનો સોડા ચકાસતા હોય તો વિનેગર) અને બેકિંગ સોડામાં પરપોટાની પ્રતિક્રિયા જુઓ.
જો પરપોટા જેવું થઈ રહ્યું છે, તો તે હજુ વાપરવા માટે સારું છે! આ ટેસ્ટ તમને એ જાણવામાં મદદ કરશે કે તમારો બેકિંગ સોડા કે બેકિંગ પાવડર તમારા કેક અને મુફીનને વધારવામાં મદદ કરશે કે નહિ અથવા તમારે બહાર જઈને નવું પેકેટ ખરીદવું જોઈએ. બેકિંગ સોડાને ચકાસવામાં તમને માત્ર એક મિનિટનો સમય લાગે છે, તેથી તેનું પરીક્ષણ કરો અને પછી તેનો ઉપયોગ કરો.
ચકાસવા માટે સામગ્રી: બેકિંગ પાવડર અથવા બેકિંગ સોડા – 1/4 ચમચી, ગરમ પાણી – 1/2 કપ, સફેદ વિનેગર (જો બેકિંગ સોડાનું પરીક્ષણ કરવામાં આવે છે) – tsp નાની ચમચી, લીંબુનો રસ – 1/4 ચમચી
વિધિ : એક બાઉલમાં 1/2 કપ ગરમ પાણી નાખો. જો તમે ખાવાનો સોડા તપાસી રહ્યા છો, તો પાણીમાં 1/4 ચમચી વિનેગર અથવા લીંબુનો રસ ઉમેરો. જો તમે બેકિંગ પાવડરનું પરીક્ષણ કરી રહ્યા છો, તો તમારે વિનેગર ઉમેરવાની જરૂર નથી. પછી આ મિશ્રણમાં 1/4 ટીસ્પૂન બેકિંગ સોડા અથવા બેકિંગ પાવડર ઉમેરો.
બેકિંગ સોડા અથવા બેકિંગ પાઉડર ઉમેર્યા પછી, જો મિશ્રણમાં તાત્કાલિક પરપોટા અથવા ફિઝિંગ થાય છે તો તમારો બેકિંગ સોડા અથવા બેકિંગ પાવડર હજુ પણ સારો છે. જો તમને કોઈ પરપોટા દેખાતા નથી, તો તે બેકિંગ સોડાને બદલવાનો સમય છે.
અન્ય ટિપ્સ : શ્રેષ્ઠ શેલ્ફ લાઇફ માટે તમારા ખાવાનો સોડા સૂકો રાખો. જો તમારી અલમારી, તમારા સ્ટવની નજીક અથવા તમારા ડીશવોશર અથવા સિંક ઉપર હોય, તો જ્યારે તમે વાનગી રાંધશો ત્યારે તેમાંની વસ્તુઓ વરાળની સંપર્કમાં આવે છે. તમે ભેજને દૂર રાખવા માટે પ્લાસ્ટિકની ઝિપલોક બેગ અથવા સ્ટોરેજ કન્ટેનરમાં તમારા બોક્સ અથવા બેકિંગ સોડાની થેલી મૂકી શકો છો.
તમને અમારી આ રેસિપી પસંદ આવી હોય તો તમે પણ ઘરે જરૂરથી ટ્રાય કરજો અને તમારા અભિપ્રાય અમને કમેન્ટ બોક્સમાં જરૂરથી જણાવજો. ગુજરાતી ભાષામાં આવી અવનવી રેસિપી જોવા અને નવી- નવી રેસિપી ઘરે બેસી જાણવા અને શીખવા માટે અમારાં Page” રસોઈ ની દુનિયા ને Like & Follow કરો. Follow કરવાં માટે અહી Click કરો રસોઈ ની દુનિયા.