તમારામાંથી ઘણા એવા હશે જેઓ નિયમિત રીતે ભગવાનની મૂર્તિની પૂજા કરતા હશે. તે જ સમયે, તમારામાંથી કેટલાકના ઘરોમાં, ભગવાનના ફોટાની પૂજા કરતા હશે. હવે અમે તમને જણાવી દઈએ કે, મૂર્તિ પૂજા અને ફોટો પૂજામાં ઘણો તફાવત હોય છે.
બંને પૂજાના નિયમો અલગ છે અને પદ્ધતિ પણ અલગ છે. બંને પૂજામાં પણ કેટલીક બાબતોનું ખૂબ ધ્યાન રાખવું પડે છે. આવી સ્થિતિમાં, ચાલો જાણીએ ફોટા અને મૂર્તિ પૂજા વચ્ચેનો વિગતવાર તફાવત શું છે.
મૂર્તિ અને ફોટાની પૂજાનો તફાવત: મૂર્તિ પૂજાને સિદ્ધ પૂજા કહેવાય છે જ્યારે ફોટા પૂજા માનસ પૂજાનું એક સ્વરૂપ છે. તમને જણાવી દઈએ કે સિદ્ધ પૂજાનો અર્થ થાય છે સંપૂર્ણ વિધિથી કરવામાં આવતી પૂજા અને માનસ પૂજા એટલે કે માનસિક એટલે કે મનથી કરવામાં આવતી પૂજા જેમાં વિધિ પદ્ધતિને મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવતી નથી.
મૂર્તિ પૂજામાં આસન પર બેસવું ફરજિયાત છે જ્યારે ફોટામાં આસન પર બેસવા પર કોઈ બંધન નથી. મૂર્તિ પૂજામાં અભિષેકનું વિશેષ મહત્વ છે જ્યારે તસ્વીર પૂજામાં જળ અભિષેકનું સ્થાન નથી. મૂર્તિ પૂજામાં સાધના કરીને ઈષ્ટનું આહ્વાન કરી શકાય છે જ્યારે ફોટા પૂજામાં સાધના કરવી શક્ય નથી.
મૂર્તિ પૂજામાં સ્થાપના પછી જ ઇષ્ટની પૂજા કરી શકાય છે જ્યારે ફોટા પૂજામાં ઇષ્ટની સ્થાપના થતી નથી. મૂર્તિપૂજામાં મૂર્તિની સાઈઝ 6 ઈંચથી વધુ ન હોવી જોઈએ, જયારે ફોટા પૂજામાં ભગવાનનું ફોટો શક્ય તેટલો મોટો લઈ શકાય.
મૂર્તિ પૂજામાં કોઈપણ દેવતાના બીજ મંત્રોનો જાપ કરી શકાય છે જ્યારે ફોટા પૂજામાં બીજ મંત્રનો જાપ પ્રતિબંધિત છે. વાસ્તવમાં મૂર્તિ હોય કે ફોટો, સ્નાન કર્યા પછી જ તેની પૂજા કરવી જોઈએ, પરંતુ સ્વાસ્થ્યની કેટલીક પરિસ્થિતિઓમાં, ફોટોની પૂજામાં સ્નાન વગેરે ન કરવામાં આવે તો પણ તે શુદ્ધ માનવામાં આવે છે, પરંતુ મૂર્તિની પૂજામાં સ્નાન કર્યા વિના આસન પર બેસવાની સખત મનાઈ છે.
મૂર્તિ પૂજામાં મૂર્તિની ધાતુનું ખૂબ ધ્યાન રાખવામાં આવે છે. એટલે કે પ્રતિમાની ધાતુ કાં તો અષ્ટધાતુ અથવા સોના-ચાંદીની હોવી જોઈએ. સાથે જ ફોટા પૂજામાં ફોટાની ધાતુનું બહુ મહત્વ નથી. તો મૂર્તિ અને ફોટાની પૂજા વચ્ચે આ જ તફાવત હતો. જો તમને આ લેખ પસંદ આવ્યો હોય તો રસોઈનીદુનિયા સાથે જોડાયેલા રહો.
Comments are closed.