જો તમને પૂછવામાં આવે કે કયા ખોરાકમાં લીલા એટલે કે નાની ઈલાયચી અને મોટી ઈલાયચીનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે અને કયા ખોરાકમાં નથી કરવામાં આવતો, તો તમારો જવાબ શું હોઈ શકે? કદાચ થોડો સમય વિચાર્યા પછી પણ, તમે કોઈ ચોક્કસ માહિતી નહિ આપી શકો.
ઠીક છે, ચાલો આ પ્રશ્નનો સંપૂર્ણ વિરામ કરીએ અને આ લેખમાં તમને જાણવાનો પ્રયાસ કરીએ કે કઈ વાનગીઓમાં લીલી ઈલાયચી અને મોટી ઈલાયચીનો ઉપયોગ કરી શકાય. તમને જણાવી દઈએ કે આ બંને ઈલાયચીનો ઉપયોગ વિવિધ વાનગીઓને સ્વાદિષ્ટ બનાવવા માટે કરવામાં આવે છે, તો ચાલો જાણીએ.
નાની એટલે કે લીલી ઈલાયચીનો ઉપયોગ : નાની ઈલાયચીનો ઉપયોગ મોટી ઈલાયચી કરતા ખોરાકમાં થોડો વધારે ઉપયોગ થાય છે. નાની ઈલાયચીનો ઉપયોગ મીઠાઈમાં અને નમકીનમાં થાય છે. તેને ગ્રેવી શાકભાજીમાં સારી રીતે કૂટીને નાખવું એટલે સ્વાદમાં તડકો લગાવ્યો. તેનો ઉપયોગ દૂધમાંથી તૈયાર થતી વસ્તુઓ જેવી કે ખીર, હલવો, ક્રીમ, રેવડી, ગુલાબ જામુન વગેરેમાં થાય છે.
તેનો ઉપયોગ ચિનાક, મટન વગેરે જેવા ખોરાક બનાવવામાં પણ થાય છે. નાની ઈલાયચી ચા ના સ્વાદમાં ચાંદ લાગવાનું કામ કરે છે. આ સિવાય નાની ઈલાયચીનો ઉપયોગ ઘણા રોગોને દૂર કરવા માટે પણ થાય છે.
મોટી ઈલાયચી એટલે કાળી એલચીનો ઉપયોગ : લીલી એટલે કે નાની ઈલાયચીની સરખામણીમાં મોટી ઈલાયચીનો ઉપયોગ બહુ ઓછો થાય છે. આ ઈલાયચી મુખ્યત્વે ગ્રેવીવાળી શાકમાં વપરાય છે. તેનો ઉપયોગ ભાગ્યે જ મીઠાઈઓમાં થાય છે. તેનો ઉપયોગ અમુક અંશે નમકીનમાં થાય છે. ભાગ્યે જ, મોટી ઈલાયચીનો ઉપયોગ દૂધની તૈયાર થતી વાનગીમાં થાય છે.
પણ હા, તેનો ઉપયોગ મુખ્યત્વે નોન-વેજ વસ્તુઓ જેવી કે ચિકન, મટન વગેરેમાં વધુ થાય છે. ખાસ કરીને, તેનો ઉપયોગ મુખ્યત્વે બિયાની જેવી વસ્તુઓમાં થાય છે. નાની ઈલાયચીની જેમ મોટી ઈલાયચીનો ઉપયોગ ચામાં થતો નથી.
લીલી અને કાળી ઈલાયચી બંનેનો એક સાથે ઉપયોગ : નાની અને મોટી ઈલાયચીનો એકસાથે ઉપયોગ સૌથી વધુ ગરમ મસાલામાં થાય છે. આ બંનેનો ઉપયોગ ગરમ મસાલા પાવડર બનાવવામાં થાય છે. આ બંનેનો ઉપયોગ બિરયાનીમાં પણ થાય છે.
પુલાવમાં પણ તે વપરાય છે. આ બંનેનો ઉપયોગ નામકીનમાં પણ થાય છે. અને જો આપણે ઉપજની વાત કરીએ તો, બંને ઈલાયચીની મુખ્યત્વે ખેતી સિક્કિમ, પૂર્વીય નેપાળ અને પશ્ચિમ બંગાળમાં થાય છે.
તમને અમારી આ રેસિપી પસંદ આવી હોય તો તમે પણ ઘરે જરૂરથી ટ્રાય કરજો અને તમારા અભિપ્રાય અમને કમેન્ટ બોક્સમાં જરૂરથી જણાવજો. ગુજરાતી ભાષામાં આવી અવનવી રેસિપી જોવા અને નવી- નવી રેસિપી ઘરે બેસી જાણવા અને શીખવા માટે અમારાં Page” રસોઈ ની દુનિયા ને Like & Follow કરો. Follow કરવાં માટે અહી Click કરો રસોઈ ની દુનિયા.
