શું તમારા મનમાં ક્યારેય વિચાર આવ્યો છે કે કબજિયાતની સમસ્યા આટલી ગંભીર કેમ બની જાય છે? જો સવારે ઉઠ્યા પછી પેટ સાફ ના થાય તો આખો દિવસ પરેશાનીમાં પસાર થાય છે. લગભગ અડધી વસ્તી કબજિયાતથી છે અને આ માટે ઘણા ઉપાયો પણ કરે છે.
કોરોના પછી આપણા દેશમાં આયુર્વેદને ઘણું મહત્વ આપવામાં આવે છે અને કબજિયાતની વાત કરીએ તો તમને ઘણા આયુર્વેદિક ઉપચાર પણ જોવા મળશે. કબજિયાતની સાથે સાથે બીજી સમસ્યા હાર્ડ મોશનની પણ છે.
જો સખ્ત મળ વખતે પેટને દબાવવાથી તાકાત લગાવ્યા પછી આરામ મળે છે તો તે પણ સારું નથી. આ સમસ્યાથી ઘણા લોકો પરેશાન રહે છે અને આવી સ્થિતિમાં તમે કેટલાક કામ કરી શકો છો. આ વિશે આયુર્વેદિક મુજબ, કબજિયાત વાસ્તવમાં વાત દોષના વધવાને કારણે થાય છે અને આના ઘણા કારણો હોઈ શકે છે.
કબજિયાત કેમ થાય છે?
કબજિયાતની સારવાર વિશે વાત કરતાં પહેલાં આપણે એ સમજવું જરૂરી છે કે કબજિયાત અને સખ્ત મળની સમસ્યા કેમ છે? તો જો આપણે સારી રીતે ખાતા-પીતા નથી. આપણે વધારે પડતું વાસી, મસાલેદાર, સૂકું, ઠંડું અને તળેલું ખાઈએ છીએ. શરીરની જરૂરિયાત મુજબ પાણી પીતા નથી.
જો આપણા ખોરાકમાં ફાઈબરની કમી હોવાથી અને ચયાપચય યોગ્ય નથી. તમારી ઊંઘ-જાગવાનો સમય બદલાઈ ગયો હોવાથી, રાત્રિભોજન ઘણું મોડું કરવાથી, તમારી જીવનશૈલી ખૂબ જ વ્યસ્ત બનવાથી કબજિયાત થઇ શકે છે. આ ઉપરાંત કેટલીક સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ અથવા જીવનશૈલીમાં મોટા ફેરફારોને કારણે પણ કબજિયાત થઈ શકે છે.
ઘણી વખત લોકો કબજિયાત અને સખ્ત મળ ના થાય તે માટે Laxatives નો ઉપયોગ કરે છે, પરંતુ આ ખરાબ આદત છે. વાસ્તવમાં, Laxatives તમારા આંતરડાને ઘણું નુકસાન કરી શકે છે. જો એકવાર તમને તેમની આદત પડી જશે તો વધારે સમસ્યા થઇ શકે છે.
કબજિયાત અને સખ્ત મળની સમસ્યા ઓછી કરવાના ઉપાય : જો તમને પણ આ પ્રકારની સમસ્યા થઇ રહી છે તો તેનાથી બચવા માટે તમે કેટલાક ઘરેલું ઉપાયો કરી શકો છો જેના માટે તમે તમારા રસોડામાં રહેલી વસ્તુઓનો ઉપયોગ કરી શકો છો.
1. ગાયના દૂધનું ઘી
ગાયનું ઘી તમારા મેટાબોલિજ્મને વધારી શકે છે. તેમાં હેલ્દી ફેટ હોય છે, જે શરીરમાં યોગ્ય રીતે શોષાઈ શકે છે, તેથી જે લોકોને વજન નિયંત્રમાં રાખવું છે તે લોકો પણ ગાયના ઘીનું સેવન કરી શકે છે. તેમાં વિટામિન-એ, વિટામિન-ડી, વિટામિન-ઇ અને વિટામિન-કે હોય છે.
આ માટે સૂતા પહેલા 1 ચમચી અથવા સવારે ખાલી પેટે ગાયના દૂધનું એક ચમચી ઘી ખાઓ. ગાયનું શુદ્ધ ઘી સારું છે, પરંતુ ભેંસના દૂધનું ઘી ચરબી વધારી શકે છે. તે દરેકને અનુકૂળ નથી હોતું તેથી તમારે તેને ન ખાવું જોઈએ. જેમને વજન વધારવું છે તેઓને માટે ભેંસનું ઘી સારું છે.
આ પણ વાંચો: 2 સામગ્રીથી બનતું આ પીણું પી જાઓ, વર્ષો જૂની કબજીયાતમાંથી મળી જશે છુટકારો
2. ગાયનું દૂધ
તમને આ વિશે ઘણા સંશોધનો જોવા મળશે કે ગાયનું દૂધ કુદરતી રેચક છે. દૂધ દરેક માટે સારું છે કે ખરાબ તેના પર ઘણા સંશોધનો થયા છે અને દૂધ દરેકને અનુકૂળ નથી આવતું, પરંતુ જો આપણે સરેરાશ રેચક વિશે વાત કરીએ તો તે બાળકો અને મોટી ઉંમરના લોકો માટે ખૂબ સારું છે.
આ માટે સૂતી વખતે હૂંફાળું દૂધ પીવું. પિત્તની સમસ્યાથી પીડાતા લોકો માટે તે ખૂબ જ સારું સાબિત થઈ શકે છે. કબજિયાતમાં ભેંસનું દૂધ ન લો. એટલું જ નહીં જો તમે ફુલ ક્રીમ દૂધ લો છો તો તે કબજિયાતમાં નુકસાનકારક સાબિત થઈ શકે છે.
3. કિસમિસ કરશે મદદ
કાળી કિસમિસ કબજિયાત અને સખ્ત મળની સમસ્યાને ઘણી હદ સુધી દૂર કરી શકે છે કારણ કે તેમાં પુષ્કળ પ્રમાણમાં ફાઈબર હોય છે. આ માટે થોડી કિસમિસને આખી રાત પલાળી રાખો અને સવારે ખાલી પેટ ખાઓ.
સૂકી કિસમિસ ક્યારેય ના ખાઓ કારણ કે સૂકી વસ્તુ ખાવાથી વાત દોષને વધારે છે અને આવી સ્થિતિમાં ગેસની સમસ્યા ખૂબ વધી જાય છે. તે ખાવાનું પચવામાં પણ તકલીફ આપે છે.
4. આમળાનો રસ
આમળામાં વિટામિન-સી ભરપૂર માત્રામાં હોય છે અને તે એક સારો રેચક છે જે તમે વિવિધ સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ માટે લઈ શકો છો. આમળા કબજિયાતની સમસ્યા માટે પણ સૈ વસ્તુ છે.
તમે સવારે આમળાની ગોળી તરીકે લઈ શકો છો અથવા તેને ફળ અથવા તેનો પાઉડર પણ સવારે ખાલી પેટ લઈ શકો છો. ધ્યાન રાખો કે તેને જરૂર કરતાં વધુ ન ખાઓ. વધુ ખાવાથી તમારા પેટમાં સગડબડ થવા લાગે છે, તેથી મર્યાદિત માત્રામાં જ સારું છે.
5. મેથીના દાણા : મેથીના દાણા પણ પેટને લગતી ઘણી સમસ્યાઓને દૂર કરવા માટે સારા સાબિત થઈ શકે છે. મેથીના દાણા ત્વચા અને વાળ માટે પણ ફાયદાકારક છે. આ માટે 1 ચમચી મેથીના દાણાને આખી રાત પલાળી રાખો અને સવારે પાણી સાથે લો અથવા તમે તેને સવારે પલાળીને રાખો અને તેને સૂતા સમયે નવશેકા પાણી સાથે લો.
મેથીના દાણાને ક્યારેય સૂકા ના ખાવા જોઈએ. મેથીના દાણા પલાળીને ખાવાથી વધુ ફાયદો થશે. કેટલાક લોકોને એવી આદત હોય છે કે તેઓ મેથીના દાણાને પલાળ્યા વગર પાણી સાથે ગળી જાય છે અને આ આદત સારી નથી.
મેથીના દાણા એવા લોકોએ ના ખાવા જોઈએ જેમને પિત્ત દોષ વધારે હોય છે. વાત, પિત્ત, કફ વગેરેમાંથી કયો દોષ તમને છે તે પ્રમાણે તમારે તમારા આહારનું આયોજન કરવું જોઈએ. જો કબજિયાતની સમસ્યા વધુ ગંભીર હોય તો પહેલા ડૉક્ટરની સલાહ જરૂર લો.
તમારા આહારમાં કોઈપણ ફેરફાર કરતા પહેલા ડોક્ટરની સલાહ જરૂર લો. જો તમને આ જાણકારી ગમી હોય તો રસોઈનીદુનિયા સાથે જોડાયેલા રહો. અહીંયા તમને આવી જ જીવનઉપયોગી માહિતી મળતી રહેશે.
