લીલું મરચું એક એવું ઘટક છે જેના વિના ભોજન અધૂરું લાગે છે અને જો ભારતીય ખોરાકની વાત કરીએ તો લીલા મરચાને બિલકુલ અવગણી શકાય નહીં. લીલા મરચાનો ઉપયોગ દરેક વ્યક્તિ કરે છે, પરંતુ કેટલાક લોકો માટે તે ભોજનનો મહત્વનો ભાગ છે.
શાક-દાળની સાથે તેનો ઉપયોગ સલાડમાં પણ થતો હોય છે. ઘણા લોકો ખાવાની સાથે બે-ત્રણ લીલા મરચાં ખાઈ જતા હોય છે. પરંતુ શું તે યોગ્ય છે? લીલા મરચાંને થોડું ખાવું સારું છે, પરંતુ તેનો વધુ પડતો ઉપયોગ તમારા શરીરને ઘણા નુકસાન પણ કરી શકે છે.
ચીનના ન્યુટ્રિએન્ટ્સ જર્નલમાં પ્રકાશિત થયેલા અભ્યાસમાં લીલા મરચા ખાવાથી થતા નુકસાન અંગે ઘણા ખુલાસા થયા છે. તો ચાલો આજે લીલા મરચાના ફાયદા અને ગેરફાયદા બંને વિશે વાત કરીએ અને જાણવાનો પ્રયાસ કરીએ કે તે કેટલા યોગ્ય છે કે નહીં.
લીલા મરચાના ફાયદા : સૌથી પહેલા વાત કરીએ લીલા મરચાના ફાયદા વિશે, લીલા મરચા ત્વચાની સાથે શરીરની ઘણી સમસ્યાઓમાં મદદ કરી શકે છે. લીલા મરચામાં વિટામિન-સી ભરપૂર માત્રામાં હોય છે, જેના કારણે શરીરના ઘણા મહત્વપૂર્ણ કાર્યો થાય છે. તેથી તે ત્વચા માટે પણ સારું ગણી શકાય.
લીલા મરચામાં ફાયટોન્યુટ્રિઅન્ટ્સ પણ હોય છે, અને આ ઘટકો ત્વચાના ડાઘને હળવા કરવામાં અને ફોલ્લીઓને દૂર રાખવામાં મદદ કરી શકે છે. લીલા મરચામાં માત્ર વિટામીન-સી જ નહીં પરંતુ વિટામિન-એ, પોટેશિયમ, મેગ્નેશિયમ જેવા પોષક તત્વો પણ હોય છે જે શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિને સુધારવામાં મદદ કરે છે.
એનસીબીઆઈના રિપોર્ટ અનુસાર, તેમાં કેપ્સાઈસિન નામનું કમ્પાઉન્ડ હોય છે જે હૃદયની સમસ્યાઓને દૂર રાખવામાં મદદ કરે છે. કેપ્સાઈસિન માત્ર હૃદયની બીમારીઓ માટે જ નહીં પરંતુ ડાયાબિટીસ માટે પણ ખૂબ સારું સાબિત થઈ શકે છે.
તે એન્ટીઑકિસડન્ટોથી ભરપૂર હોય છે, તેથી તે માત્ર ત્વચાને સુધારવાની સાથે પાચન સમસ્યાઓને પણ દૂર રાખે છે. અમુક હદ સુધી લીલા મરચા ખાવાથી તમારું બ્લડ પ્રેશર પણ કંટ્રોલમાં રહી શકે છે.
એક સંશોધન સૂચવે છે કે તે તણાવને દૂર રાખવામાં પણ ખૂબ સારું સાબિત થઈ શકે છે. લીલા મરચા તીખા હોય છે અને તેમાં રહેલા સંયોજનો શરદી અને સાઇનસની સમસ્યામાં પણ રાહત આપે છે. લીલા મરચાના ફાયદા તો આપણે જાણી લીધું, પરંતુ તેના નુકસાન વિશે શું?
લીલા મરચાના ગેરફાયદા : ન્યુટ્રિઅન્ટ્સ જર્નલ ઑફ ચાઇના માં પ્રકાશિત થયેલ એક અભ્યાસ સૂચવે છે કે લીલા મરચાના ઘણા ગેરફાયદા હોઈ શકે છે જે વધુ જોખમી સાબિત થઇ શકે છે. સંશોધન કહે છે કે દરરોજ 50 ગ્રામથી વધુ લીલા મરચાંનું સેવન કરવાથી ડિમેન્શિયા અથવા મનોભ્રમ જેવી સ્થિતિ થઈ શકે છે.
વધુ પડતાં લીલાં મરચાં ખાવાથી પણ શરીરમાં ટોક્સિન્સ વધી શકે છે. લીલા મરચાં વધુ ખાવાથી પેટમાં જે પ્રકારની રાસાયણિક પ્રક્રિયા થાય છે તેનાથી પેટમાં બળતરા, સોજો વગેરે થઈ શકે છે.
લીલા મરચાં એસિડિટીનું કારણ પણ બની શકે છે.
લીલું મરચું ફાયદાકારક છે, પરંતુ તે ઘણી હદ સુધી નુકસાનકારક પણ સાબિત થઈ શકે છે. એટલા માટે તમારે ધ્યાનમાં રાખવું જોઈએ કે તમારે તેને કેવી રીતે ખાવું છે. જો તમને મરચું ખાવામાં સમસ્યા થઈ રહી છે, તો તમારે ડૉક્ટરનો સંપર્ક કરવો જોઈએ.
