ભારતમાં ચોખા એક ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ અનાજ ઓળખાય છે જેનો ઉપયોગ ઘણી રીતે કરવામાં આવે છે. તેને દરરોજ તમારા આહારમાં લેવો સારું માનવામાં આવે છે અને આપણે વિવિધ વાનગીઓમાં આપણે રસોઈની જુદી જુદી ટિપ્સ નો ઉપયોગ કરીએ છીએ અને ભાતની જુદી જુદી વાનગીઓ બનાવીએ છીએ.
પણ જો આપણે ચોખાને લાંબા સમય સુધી સ્ટોર કરવા માંગતા હોય તો તેમાં જીવજંતુઓ પડવા માંડે છે અને જો એવામાં ચોખામાં કાંકરા વગેરે હોય તો તેને સાફ કરવું ખૂબ જ મુશ્કેલ બની જાય છે.
ચોખામાં સફેદ કીડા ખૂબ જ સરળતાથી આવી જાય છે અને તેને દૂર કરવા માટે ઘણી મહેનત કરવી પડે છે. આ સ્થિતિમાં કેમ આપણે આ વિશે ના કરીએ અને ચોખા સાફ કરવાની સાચી રીત અને તેની ટિપ્સ વિષે ચર્ચા કરીએ. તો ચાલો તમને જણાવીએ કે આ કેવી રીતે કરી શકાય.
1. પારદર્શક વાસણમાં ચોખા ધોવો : પારદર્શક વાસણમાં ચોખા ધોવાથી ગંદકી અને માટી સરળતાથી દેખાય છે અને આજકાલ ખાસ કરીને ચોખાના કોલન્ડર આવે છે જેનો ઉપયોગ કરી શકાય છે. તેમાં ખૂબ નાના છિદ્રો (કાણા) હોય છે જેના દ્વારા પાણી સરળતાથી બહાર નીકળી જાય છે અને ચોખાના દાણા સ્વચ્છ થઇ જાય છે. જો તમે ચોખાને પારદર્શક વાસણમાં સાફ કરો છો, તો તેને એક થી બે વાર હલાવીને ચેક કરો.
2. ચોખાને ગરમ પાણીથી સાફ કરો : ચોખા સાફ કરતી વખતે ગરમ પાણીનો ઉપયોગ કરવાના બે ફાયદાઓ છે. પ્રથમ એ છે કે માટી ખૂબ જ ઝડપથી ધોવાઈ જાય છે અને બીજું કે સફેદ અને કાળા જંતુઓ પણ મરી જાય છે. આ સ્થિતિમાં ચોખાના કીડા ઉપરથી તરવા લાગે છે અને પાણી કાઢવાની સાથે જ તે સ્વચ્છ થઈ જશે. તેને ઠંડા પાણીને બદલે હૂંફાળા અથવા ગરમ પાણીથી સાફ કરવાનો પ્રયત્ન કરો અને તમે તફાવત જોવા મળશે.
3. ચોખાના કાંકરાને થાળીમાં સાફ કરો : જો તમારા ચોખામાં કાંકરા હોય તો તે સ્ટીલની થાળીમાં તેની સારી રીતે સાફ કરો. જો તમે ઈચ્છો તો તેને સુપડીની મદદ લઈને સાફ કરી શકો છો. જો કાંકરા ભારે હશે તો તે આગળ આવી જશે.કાં તો તમે ચોખાને ધીરે ધીરે વીણી લો અથવા તમે તેને સુપડીથી પણ સાફ કરી શકો છો. ચોખાના કાંકરા દૂર કરવાનો આ સૌથી સરળ રસ્તો છે.
4. ચોખાને ઓછામાં ઓછા ત્રણ વખત ધોવો : ચોખામાંથી પાણી કાઢતી વખતે ચોખાને માત્ર એક જ વાર ધોવામાં આવે છે અને ઘણા લોકો ઉતાવળમાં આ કામ કરે છે, પણ તમારે ચોખાને ઓછામાં ઓછા ત્રણ વખત સારી રીતે ધોવા એ જરૂરી છે અને તેનો ઉપયોગ તેવો જ કરવો જોઈએ.
ચોખા ત્રણ વખત ધોવાથી સંપૂર્ણપણે સ્વચ્છ થઇ જશે અને આમ કરવાથી ચોખાને પહેલેથી પલાળવાની જરૂર નથી. જો તમારા ચોખામાં કીડા પડી ગયા હોય તો ઓછામાં ઓછું એકવાર તેને ફક્ત ગરમ પાણીથી સાફ કરવા જોઈએ.
કીડાઓને ચોખાથી કેવી રીતે દૂર રાખવા? જો તમારે ચોખાનો લાંબા સમય સુધી સંગ્રહ કરવો હોય, તો આ બધી ટીપ્સ અપનાવીને જંતુઓને દૂર રાખવાનો પ્રયત્ન કરી શકાય છે. ચોખાને સ્ટોર કરતી વખતે તમે તેની સાથે તેજપત્તાનાં પાન રાખો. તેની સુગંધથી જ જીવજંતુઓ ઓછા આવે છે.
એ જ રીતે ચોખા સ્ટોર કરતી વખતે તમે તેમાં લવિંગ પણ રાખી શકો છો જેથી જંતુઓ ના આવે. મેચબોક્સને કાગળમાં લપેટીને ચોખા સાથે મૂકીને સ્ટોર કરો. ખરેખર, તેમાં ઘણું સલ્ફર હોય છે, જે જંતુઓને દૂર રાખે છે, પરંતુ આ કામ કર્યા પછી, ચોખાનો ઉપયોગ કરતા પહેલા ચોખાને થોડા વધારે ધોવા પછી ઉપયોગ કરવો.
જો ચોખામાં ઘણા કીડાઓ હોય તો તેને થોડા સમય માટે ખુલ્લું મૂકીને તડકામાં રાખો. ગરમીમાં જંતુઓ જાતે જ બહાર આવવા લાગશે. ચોખાનો સંગ્રહ કરતી વખતે અમુક મસાલા અને ઔષધિઓ જેમ કે આદુ, લસણ અને હળદર પણ રાખી શકાય છે.
આ બધી ટીપ્સો તમારા ચોખાને વધુ સારી રીતે સાફ કરવામાં મદદ કરશે અને યાદ રાખો કે ચોખાને ધોવા માટે તે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે કારણ કે તે ક્યારેક પોલિશિંગ અને કેમિકલ્સની પ્રક્રિયાને કારણે પણ ગંદકી થઈ જાય છે.